Banner Portal
Português do Uruguai e português de missiones
PDF

Palavras-chave

Língua
Território
Fronteira
Política

Como Citar

STURZA, Eliana Rosa. Português do Uruguai e português de missiones: língua, território e fronteira. Línguas e Instrumentos Linguísticos, Campinas, SP, v. 24, n. 48, p. 177–198, 2021. DOI: 10.20396/lil.v24i48.8667912. Disponível em: https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/lil/article/view/8667912. Acesso em: 28 mar. 2024.

Resumo

Este artigo propõe uma reflexão sobre o ato de nomear uma língua, considerando-o enquanto um gesto político. Para discutir a nomeação da língua, apresenta-se como objeto de discussão o caso do Português do Uruguai e Português de Missiones. Ambos casos, leva-nos a compreender a relação língua e território e de que modo se constituem os vínculos de pertença com o Brasil, o sentimento de nacionalidade e/ou configuração de novas identidades de falantes imigrantes ou descendentes de imigrantes brasileiros que se deslocaram e habitam, há mais de um século, as zonas fronteiriças do Uruguai e Argentina com o Brasil.

https://doi.org/10.20396/lil.v24i48.8667912
PDF

Referências

APALOAZA, Txemi. Lengua y Territorio. In: As línguas e as identidades. Ensaios de etnografia e de interpretación antropolóxica. Xaquín R, Campos (Org.) Universidade de Santiago de Compostela, 1997.

BARRIOS, Graciela. La denominación de variedades lingüísticas en situaciones de contacto: dialecto fronterizo, DPU, portugués uruguayo, portugués fronterizo o portuñol. En: Y. Hipperdinger (Comp.), Lenguas: conceptos y contactos, Bahía Blanca, EdiUNS (Editorial de la Universidad Nacional del Sur), 77-105, 2014.

CAMBLONG, Ana. Habitar la frontera, un viaje perpetuo a lo paradójico. Lima-Peru. In: Congreso latinoamericano de educación intercultural bilíngüe, 5., 6 a 9 de agosto de 2002, Lima/Peru.

CARISSINI DA MAIA & MÉNDEZ. Historia, entramados y cruces de la cultura fronteriza: efectos en los discursos In La Rivada. Enero-Julio de 2018, vol. 6, no. 10, 2018.

CARVALHO, Ana Maria. Rumo a uma definição do português uruguaio. Revista Internacional de Linguística Iberoamericana (RILI), 1(2), 125-149, 2003.

CERNO, Leonardo. Portugués, español, alemán y brasilero. Lenguas y variedades en contacto en el alto uruguay (misiones, argentina). Avá. Revista de Antropología, vol. 34, pp. 131-153, 2019.

CHAMOREAU, Claudine. La pluridenominación de una lengua: un juego de doble reflejo. Un acercamiento a la lengua de Michocán o Juchari Anpau o Tarasco o Purepecha. 4 de julho, 2008.

DAVIÑA, Liliana Silvia, WINTONIUK, Marcela, DI IORIO, Alejandro. Políticas lingüísticas: categorías e intervenciones sobre las lenguas mayores de la región (español-guaraní-portugués). Apresentação La Rivada. Enero-julio, 2020. V.8, n.14, p.8-14

ELIZAINCÍN, A., BARRIOS, G. & BEHARES, L. (1987). Nos falemo brasilero. Dialectos Portugueses en Uruguay. Montevideo: Amesur.

GUIMARÃES, Eduardo. Semântica do Acontecimento. Campinas: Ed. Pontes, 2002.

GONZÁLEZ-QUEVEDO. Identidad étnica y Lengua minorizada In As línguas e as identidades. Ensaios de etnografia e de interpretación antropolóxica. Xaquín R, Campos (org.) Universidade de Santiago de Compostela, 1997.

HENSEY, F. The Sociolinguistics of the Brazilian-Uruguayan Border. Den Haag, Mouton, 1972.

LEMOS, Marilene & RAGIEVICZ, Matheus França. Patuá, Hespanhol e Guarany: da Fronteira da Língua ao Limiar do Discurso. Confluência. Rio de Janeiro: Liceu Literário Português, n. 59, p. 313-326, jul.-dez, 2020.

LIPSKI, John. Portuguese or Portuñol? Language contact in Misiones, Argentina. Journal of Linguistic Geography 4, 47–64. © Cambridge University Press, 2017.

PALERMO, Eduardo. Terra Brasiliensis. La región histórica del norte uruguayo en la segunda mitad del siglo XIX – 1850-1900. Porto Alegre: FCM, 2019.

PUNAREN, Pasi. Las actitudes linguísticas y el prestigio del portuñol en la ciudad de Rivera. Finlândia, Universidade de Helsinki, 1999.

RANCIÈRE, Jacques. Os Nomes da História. Um ensaio de poética do saber. São Paulo: EDUC/Pontes, 1994.

RONA, J. P. El dialecto “fronterizo” del Norte del Uruguay. Montevideo:Adolfo Linardi editor. 1965.

SAINT HILAIRE, Auguste. Viagem ao Rio Grande do Sul. 4ª edição, Porto Alegre: Martins Livreiro Editor, 2002.

SEVERO, F. Discurso de Fabián Severo pronunciado en la mesa de apertura del 16º Congresso Brasileiro de Professores de Espanhol. Blog español do Brasil, 2015. Disponível em https://bit.ly/2ZXb98L.

STURZA, Eliana. Fronteiras e Práticas Linguísticas: um olhar sobre o Portunhol. In: Revista Internacional de Linguística Iberoamericana. RILI, volume I (3) Madri: editorial Vervuert. p.151-160, 2004.

STURZA, Eliana. Portunhol: língua, história e política. Revista Gragoatá. Niterói, V24, n.48, p.95-116, jan-abril, 2019.

Creative Commons License

Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Copyright (c) 2021 Línguas e Instrumentos Linguísticos

Downloads

Não há dados estatísticos.