Banner Portal
Desafíos en la ampliación del tiempo escolar en dos contextos
Acesso Remoto (Español (España))

Palavras-chave

Día escolar extendido
Jornada escolar
Estudio comparado

Como Citar

CRUZ , Rita de Cássia Oliveira; CASTIONI, Remi. Desafíos en la ampliación del tiempo escolar en dos contextos: Distrito Federal (Brasil) y Cataluña (España). Pro-Posições, Campinas, SP, v. 30, p. 1–27, 2019. Disponível em: https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/proposic/article/view/8656545. Acesso em: 19 abr. 2024.

Resumo

El presente artículo se propone analizar la ampliación del tiempo escolar en la educación básica; y evidencia que el tema viene ocupando un gran espacio en la literatura internacional. En Brasil, el mismo pasa a ganar relevancia con la nueva reorganización de la enseñanza secundaria. Por tratarse de un estudio comparado, el artículo se centra en la experiencia de organización del tiempo escolar del Distrito Federal (Brasil) en comparación con Cataluña (España); y debido a diferentes términos y conceptos el estudio se centra en el análisis del tiempo diario de los estudiantes. Así presenta como resultado las diferencias en la organización de la jornada escolar diaria, en la autonomía y en la infraestructura de los centros educativos de los dos contextos. Una conclusión, entre otras, es que la referida ampliación exige la valoración de la opinión de diferentes interlocutores y del contexto donde se desarrollará la propuesta.

Acesso Remoto (Español (España))

Referências

Arretche, M., & Schlegel, R. (2014). Os estados nas federações: tendências gerais e o caso brasileiro. BID – Banco Interamericano de Desenvolvimento. Documento para Discussão IDB-DP334. Recuperado el 12.03.2018 de: https://goo.gl/u4YAs2.

Brasil (2014). Plano Nacional de Educação (2014-2024). Brasília, Brasil: MEC. Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/dwT8D6.

Brasil (2010). Educação Integral/Educação Integrada E(M) Tempo Integral: concepções e práticas na educação brasileira – mapeamento das experiências de jornada ampliada no Brasil. Brasilia: MEC/SECAD. Recuperado el 12.03.2018, de: http://educacaointegral.mec.gov.br/biblioteca.

Brasil (2010). Educação integral/educação Integrada e(m) tempo integral: Concepções e práticas na Educação brasileira. Mapeamento das experiências de jornada escolar ampliada no Brasil: Estudo Qualitativo. Brasilia: MEC/SECAD. Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/hFNfnR.

Cavaliere, A.M. (2010). Questões sobre uma proposta nacional de gestão escolar local. In Anais IX Espaço Público da Educação: emergência de políticas e práticas de gestão local, regional e nacional. São Paulo, Brasil: ANPAE, 2010.Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/KqiTo8.

Egido Galvez, I. (2011). Los tiempos escolares en los sistemas educativos: análisis de algunas reformas recientes. Revista Española de Educación Comparada, 18, 255-278. ISSN: 11378654.

Elias, Nobert (1998). Sobre o tempo. Rio de Janeiro: Jorge Zahar Editor.

Enguita, M. F. (2000). La hora de la escuela: análisis y valoración de los procesos, los efectos y las opciones de la implantación de la jornada continua. Salamanca: Universidad de Salamanca.

European Commission/EACEA/Eurydice. (2016). The organisation of school time in Europe. Primary and secondary general education - 2016/17 school year. Eurydice Facts and Figures. Luxembourg: Publications Office of the European Union. Recuperado em 12.03.2018 de: https://goo.gl/WzB2oD.

Fairbrother, G. (2015). Enfoques quantitatvos e qualitativos em educação. In M. Bray, B. Adamson, & M. Mason (Orgs.), Pesquisa em educação comparada: abordagens e métodos (pp.101-126). Brasília: Liber Livro.

Franco, M.L. (2008). Análise de conteúdo. Brasília: Liber Livros.

Herrero, L.L. (2012). La perspectiva social de la jornada escolar en la unión europea: Estudio comparado en Italia, Francia, Portugal y España. Revista Española de Educación Comparada, 19, 193-218. DOI: http://dx.doi.org/10.5944/reec.19.2012.7583. Recuperado el 12.03.2018, de: http://revistas.uned.es/index.php/REEC/article/viewFile/7583/7251.

Leclerc, G. F. E., & Moll, J. (2012). Educação integral em jornada diária ampliada: universalidade e obrigatoriedade? Em Aberto, 25, 17-49. DOI: 10.1590/S0104-40362016000100010. Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/h6xXjI.

Maragal, P. (2008). La ciudad de las personas. In Asociación Internacional de Ciudades Educadoras. Educación y vida urbana: 20 años de ciudades educadoras. In X Congreso de la Asociación Internacional de Ciudades Educadoras (pp.15-18). Barcelona: Santillana. Recuperado el: 12.03.2018 de: https://goo.gl/XJUkvb.

Mason, M. (2015). Comparações entre lugares. In M. Bray, B. Adamson, & M. Mason (Orgs.), Pesquisa em educação comparada: abordagens e métodos (pp. 127-168). Brasília: Liber Livros.

Morán, M.C. y Cruz, L. (2011). Vida cotidiana, tiempos escolares y derechos de la infancia. Educación Social. Revista de intervención socioeducativa, 47, 84-94.

Valentini, D. J.; Menegatti, Edna . As ações sociais na escola de tempo integral. In: Élsio José Corá; Adriana Salete Loss; Sérgio Begnini. (Org.). In Contribuições da UFFS: para educação integral em jornada ampliada. Chapecó/SC: Editora da UFFS, 2012, p. 391-406.

Parente, C. M. D. (2010). A construção dos tempos escolares. Educação em Revista, 26(2), 135156. https://dx.doi.org/10.1590/S0102-46982010000200007.

Pascual, E.S. (2012). A les tres a casa? L’impacte social i educatiu de la jornada escolar contínua. Dossier de Imprenta. Barcelona, España: Fundació Jaume Bofill. Recuperado el 12.03.2018, de: https://www.fbofill.cat/sites/default/files/565-doc.pdf.

Pascual, E. S. (2015). Escola a temps complet: cap a un model d´educació compartid. Informes Breus, 59. Barcelona, España: Fundació Jaume Bofill. Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/fTkbP6.

Rosa, A.V.N. (2011). Educação integral e(m) tempo integral: Espaços no Programa Bairro - Escola. Tesis de Maestría, Universidade Federal do Rio de Janeiro, Nova Iguaçu. Recuperado el 12.03.2018 de https://goo.gl/NM4TOs.

Sacristán, J.G. (2000). O currículo: uma reflexão sobre a prática (3a ed., E. Fonseca, Trad.). Porto Alegre: Artmed.

Schneider, S., & Schimitt, C.J. 1998. O uso do método comparativo nas Ciências Sociais. Cadernos de Sociologia, 9, 49-87.

Secretaria de Educação do Distrito Federal. (2014, novembro). Relatorio de gestão e políticas públicas 2011-2014. SEDF, Brasilia. Recuperado el 12.03.2018, de: goo.gl/0eKwfC.

Unesco. (2010). Estado del arte: Escolaridad primaria y jornada escolar en el contexto internacional. Estudio de casos en Europa y América Latina. Buenos Aires, Argentina: Unesco. Recuperado el 12.03.2018, de: https://goo.gl/RC2ipc.

Vega Gil, L. (2011). Educación comparada e internacional: proceso históricos y dinámicos globales (128 pp.). Barcelona: Octaedro.

Decreto BR n.º 7.083, de 12 de janeiro de 2010. (2010). Dispõe sobre o Programa Mais Educação. Presidência da República. Casa Civil. Subchefia para Assuntos Jurídicos. Diário Oficial da União de 27.1.2010. Recuperado el 12.03.2018 de: https://goo.gl/uQ8kwa.

Lei BR n.º 9.394, de 20 de dezembro de 1996. (1996). Estabelece as Diretrizes e Bases da Educação Nacional. Diário Oficial da União, seção 1, ano CXXXIV, n.º248. Recuperado el 12.03.2018 de: http://www.planalto.gov.br/ccivil_03/LEIS/L9394.htm.

Lei BR n.º 11.494, de 20 de junho de 2007. (2007). Regulamenta o Fundo de Manutenção e Desenvolvimento da Educação Básica e de Valorização dos Profissionais da Educação – FUNDEB. Diário Oficial da União de 21.6.2007 e retificado em 22.6.2007. Recuperado el 12.03.2018 de: https://goo.gl/4UKJwJ.

Lei DF n.º 4.751, de 7 de fevereiro de 2012. (2012). Dispõe sobre o Sistema de Ensino e a Gestão Democrática do Sistema de Ensino Público do Distrito Federal. Câmara Legislativa Do Distrito Federal. Diário Oficial do Distrito Federal n. 29 de 08/02/2012. Recuperado el 12.03.2018 de: https://goo.gl/z1tMx2.

Lei BR n.º 13.415, de 16 de fevereiro de 2017. (2017). Altera as Leis nºs 9.394, de 20 de dezembro de 1996, que estabelece as diretrizes e bases da educação nacional, e Lei 11.494, de 20 de junho 2007. Recuperado em 12.03.2018, de: http://www2.camara.leg.br/legin/fed/lei/2017/lei-13415-16-fevereiro-2017-784336norma-pl.html.

Ley Cataluña n.º 12, de 10 de julio, de Educación. (2009). Recuperado el, 12.03.2018 de: https://goo.gl/791uRy.

Ley Orgánica España 08/2013, de 9 de diciembre. (2013). Para la mejora de la calidad educativa. BOE, nº 295, de 10 de diciembre de 2013, pp.97.858 - 97.921.

Proposições utiliza a licença do Creative Commons (CC), preservando assim, a integridade dos artigos em ambiente de acesso aberto.

Downloads

Não há dados estatísticos.